Uzun ve kaliteli bir yaşam için yaz aylarında kalp sağlığımızı korumaya daha fazla özen göstermemiz gerekiyor. Koç Üniversitesi Hastanesi Kardiyoloji Bölümü’nden Uzm. Dr. Onur Baydar, yaz sıcaklarının kalp sağlığına etkilerini ve bu dönemde nelere dikkat edilmesi gerektiğini anlattı.
Kişiden kişiye ve yaşa göre değişse de kalbimiz günde ortalama 104 bin, yılda 38 milyon kez kasılarak içindeki kanı vücudumuza pompalıyor. Vücudumuzdaki organları ayakta tutan ve hiç izin yapmadan çalışan kalbimize destek vermek, onu korumak uzun ve kaliteli bir yaşam sürmemiz için çok önemli. Yaz aylarına girerken bu, daha da kritik hâle geliyor çünkü hava sıcaklıklarının yükselmesiyle birlikte vücutta tuz, elektrolit ve su kaybı da artıyor. Bu da en hayati organlarımızdan biri olan kalbin üzerinde baskı yaratıyor.
Koç Üniversitesi Hastanesi Kardiyoloji Bölümü’nden Uzman Dr. Onur Baydar “Su kaybıyla birlikte ciltte kan dolaşımının artması, hayati organlara giden kan akımının azalmasına neden olabilir. Bu nedenle, kalp hastalığı olan kişilerin rahatsızlıkları el verdiği müddetçe vücuttaki su dengesini gözetmeleri ve alınan sıvı miktarıyla kaybedilen sıvı miktarının dengede tutulması gerekiyor” diyerek özellikle sıvı kaybının çok önemli olduğunu vurguluyor. Çünkü sıcak hava sıvı ve tuz kaybını artırarak, kanın pıhtılaşma oranının da yükselmesine neden oluyor. Bu da kalbin iş gücünü artırarak beslenmesini zorlaştırıyor.
Peki, sıcak havalarda kalp sağlığını korumak için neler yapmalı? Uzm. Dr. Onur Baydar dengeli beslenmenin ve vücudun kaybetmiş olduğu mineral ve sıvıların dengeli bir şekilde yerine konmasının önemine dikkat çekmenin yanı sıra tansiyon hastalarına dönük özel bir uyarıda bulunuyor. Tansiyon takibinin düzenli yapılarak, düşük tansiyona meyilli olunması durumunda, kullanılan ilaçların düzenlenmesi için mutlaka tıbbi destek almanın önemli olduğunu söylüyor. En önemli noktalardan biri ise akciğer, kalp ve damar sağlığı üzerinde olumsuz etkilere sahip olan klimatize ortamlara dikkat etmek.
Klimalar 24 derecede, yürüyüşler ise serin saatlerde
“Sıcak-soğuk dengesinin uygun kurulmaması, sıcak ve soğuk ortamlar arasında hızlı yer değiştirme, kan damarlarının çalışması üzerinde etkili olabiliyor; ani damar genişlemesi veya kasılması görülebiliyor. Bu da kalp üzerinde yükün artmasını ve kalp damarlarının kalbi beslemesini olumsuz etkileyebiliyor” diyen Uzm. Dr. Onur Baydar, klimatize ortamlarda ısı ayarının 24 derecenin altına getirilmemesi, ani sıcak-soğuk ortam değişikliği yapılmaması, klimanın esintiyle doğrudan temastan kaçınılması konularında uyarıda bulunuyor.
Kalp sağlığının korunması için en önemli noktalardan biri de egzersiz yapmak. Özellikle de tempolu yürüyüş... Çünkü tempolu yürüyüş; kalbin yükünün azaltılmasında, damar yapısının düzenlenmesinde, vücuttaki yağ dengesinin korunmasında en büyük yardımcı olarak öne çıkıyor. Peki yaz sıcaklarında bu nasıl olacak? Uzm. Dr. Onur Baydar, yaz sıcaklarında yüzme, aerobik ve yürümek gibi fiziksel aktivitelerin önemini vurgularken, bu sporların sabah veya akşam, günün en serin olduğu saatlerde yapılması gerektiğini belirtiyor. “Her gün yaklaşık 30 dakika tempolu yürüyüş ile haftanın en az beş günü bu alışkanlığı devam ettirmek kalp sağlığınızı korumada önemli bir rol oynayacaktır” diyor.
Akdeniz tipi diyet, kalp sağlığını koruyor
Dengeli beslenme ve doğru sıvı tüketimi de kalp sağlığını korumak için çok önemli. Peki, yaz ayları için bu konuya özel bir önem göstermek gerekiyor mu? Uzm. Dr. Onur Baydar, “Yaz aylarında da meyve ve sebze tüketiminin ön planda olduğu ve doymuş yağlardan ziyade doymamış yağları içeren Akdeniz diyeti tipi beslenme, kalp ve damar sağlığı açısından uygun olacaktır. Tuz, maden suyu, meyan kökü gibi tansiyonu yükseltebilecek yiyecekleri aşırı tüketmemekle birlikte, vücudun kaybettiği suyu yerine koymak açısından yeterli ve uygun sıvı tüketimine özen gösterilmeli” diyor ve önemli bir uyarı yapıyor: “Tek başına alınan sıvı miktarının fazla olması da, vücudun sıvı miktarını artırıp, kalp yetersizliği tablosunu kötüleştirebilir. Fazla vücut sıvısının atılabilmesi için kullanılan idrar söktürücüler doktor önerisi ve kontrolünde alınır. Fazla sıvı tüketimiyle atılan sıvıların yeniden vücutta birikmesine engel olunması için, günlük alınması gereken sıvı miktarını geçmemeye özen gösterilmelidir. Bu miktar günde 1,5-2 litre arasında değişir. Söz konusu miktar su, meyve suyu, çay, kahve, süt, ayran, çorba gibi tüm sıvı gıdaları da içerir.”
Yaz mevsiminin olumlu yönleri
Peki, yaz ayları kalp sağlığı için sadece zararlı etkilere mi sahip? Uzm. Dr. Onur Baydar, bu soruyu şöyle yanıtlıyor: “Yaz mevsiminin kalp sağlığı üzerinde olumlu etkileri de var kuşkusuz. Örneğin yüksek tansiyonu olan hastaların tuz ve su kaybıyla birlikte tansiyonları normal seviyelere yaklaşabiliyor. Kalbin iş gücünün azalmasıyla, damarların yükü azalabiliyor, ileri düzeyde kalp yetmezliği olan hastalarda da akciğer ödemi sıklığı ve hastaneye bu nedenle yatışlar geriliyor. Ayrıca grip, nezle, zatürre gibi solunum yolu enfeksiyonlarının sıklığı azaldığı için kalbin akciğer pompa fonksiyonuna zarar verebilecek durumlar daha az görülüyor.”
Kalp sağlığınızı korumak için gerekli önlemleri almanıza rağmen çarpıntı, göğüs ağrısı, göğüste baskı tarzında ağırlık hissi, kolda uyuşma, bulantı, kusma, ayağa kalkınca göz kararması, baş dönmesi, bayılma hissi ya da bayılma gibi problemler yaşıyorsanız, bu kalp sağlığı ile ilgili sorunlara işaret edebilir. Uzm. Dr. Onur Baydar, bu tür durumlarda tıbbi yardım almanın önemini hatırlatıyor.