05 Temmuz 2024

Yeni vergi paketi taslağının içeriği netleşiyor

Türkiye’de gözler bir süredir yeni vergi paketi taslağına çevrildi. Çalışmaları devam eden vergi paketinden; özellikle vatandaşı doğrudan ilgilendiren çoğu maddenin çıkarıldığı bildirildi.

Son haftalarda kamuoyunda en çok konuşulan konular arasında yer alan yeni vergi paketinin taslağı netleşmeye başladı. Yapılacak düzenlemelerle toplanan vergilerin gelire göre dengelenmesini, az kazanandan az, çok kazanandan çok vergi alınmasını hedefleyen taslak üzerindeki çalışmalar devam ediyor.

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek hafta başında reel sektör temsilcileriyle bir araya gelerek yeni vergi taslağı çalışmasını anlattı. Bakanlık tarafından hazırlanan taslak vergi çalışması, iş dünyasının görüşlerinin alınmasının ardından hükümetin ve partinin ilgili organlarına iletilecek.

Şimşek, televizyon kanallarına verdiği röportajda ise vergi paketi taslağına dair çalışmalara dair bilgi verdi. Pakete dair değerlendirmelerinde “Vergide adaleti daha da pekiştirmek, vergide etkinliği, uyumu artırmak. Onun için biz bütçe açığını azaltarak aslında milletimizin ileride karşı karşıya kalacağı yükleri azaltıyoruz” dedi.

Vergi uzmanlarının verdiği bilgilere göre Türkiye'de 2023 yılında toplam bütçe gelirlerinin yüzde 86,4'ü vergi gelirlerinden oluştu. Ayrıca yine geçen yıl Muhtasar Beyanname ile bildirilen 720 milyar liralık gelir vergisinin yaklaşık 449 milyar lirası ücretlilerden kesildi. Veriler Türkiye'de vergi gelirlerinin yaklaşık yüzde 65-70'inin dolaylı vergilerden oluştuğunu gösteriyor.

KDV VE ÖTV’DE ARTIŞ ÖNGÖRÜLMÜYOR

Peki, yeni vergi paketinin içeriğinde neler var ? Kamuoyuna yansıyan bilgilere göre ise yeni vergi paketinde Katma Değer Vergisi (KDV) ve Özel Tüketim Vergisi'ne (ÖTV) yönelik artış öngörülmezken, Gelir Vergisi ve Kurumlar Vergisi'ne ilişkin düzenlemeler pakette yer alıyor.

Yurt dışı çıkış harcının artırılması, engelli bireylerin otomobil alımına ilişkin olarak ÖTV ve KDV'de istisnanın kaldırılması, mimar, avukat, doktor gibi mesleklere peşin vergi uygulaması da kamuoyunda konuşulan maddeler arasında.

Edinilen bilgilere göre, vatandaşı doğrudan ilgilendiren çoğu madde taslaktan çıkarıldı. Konut kirasında istisnanın kalkması, tapuda gerçek bedelle satış yapılması maddeleri ile motokurye ve bahşiş düzenlemeleri yasada yer almayacak. Kayıt dışı faaliyet gösterene artırımlı ceza uygulanacak.

Vergi paketi ile uygulanacak cezalar da belli oluyor. Başkasının POS cihazını kullananlara  90 bin TL, Başkasının IBAN'ını kullananlara 30 bin TL - 20 milyon TL arası, fatura düzenlemeyenlere 1 milyon - 10 milyon TL arası, elden kira ödemelerine kira bedelinin yüzde 10'u kadar ceza kesilecek. Mehmet Şimşek’in verdiği bilgilere göre üzerinde çalışılan bazı başlıklar şöyle:

•    Yurt dışı merkezli çok uluslu şirketlere asgari yüzde 15 kurumlar vergisi getirilecek.
•    Yurt içinde asgari kurumlar ve gelir vergisi üzerinde çalışılıyor.
•    Gayrimenkul kazançları gibi yatırım fonlarında kar dağıtımını zorunlu hale getirilecek. Yani gayrimenkul yatırım ortaklıklarının vergi istisnasını kaldırılması planlanıyor.
•    Yap-işlet-devret modeliyle yapılan kamu-özel işbirliği projelerinin kurumlar vergisini yüzde 30'a çıkarılacak.
•    Kripto varlıkları vergi kapsamına alınacak.
•    Tahvilden, bonodan kazanç elde edenler de vergi kapsamına alınacak.
•    Bu pakette değil ama bir sonraki pakette borsa kazançlarının da vergilendirilmesi planlanıyor.

PAKETTEN NELER ÇIKARILDI?

Pakette daha önce yer alan kira gelirlerinin bankaya yatırılması ve yüzde 20 stopaj kesilmesi düzenlemesi çıkarıldı. Kamuoyunda garsonların bahşişine vergi getirildiği şeklinde yansıyan düzenleme de paketten çıkarıldı. Vergi çalışmalarında basit usul sisteminin kaldırılması önerilmişti. Eğer paketin ilk hali kabul görseydi yaklaşık 700 bin mükellef gerçek usule geçecek ve 7.9 milyar liralık gelir etkisi olacaktı. Paketin ilk halinde servet takibine yönelik bazı düzenlemeler vardı. Risk analizi sonucu beyana tabi gelirleri ile yapılan harcamaları arasında yüzde 20’nin üzerinde uyumsuzluk olan mükelleflerden Özel Gider Bildirimi istenecekti. Aradaki fark izah edilemezse inceleme yapılacaktı. Bu düzenleme de paketten çıkarıldı.