19 Mayıs 1919: Bir milletin yeniden doğuşu

Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk’ün 106 yıl önce Samsun’da yaktığı kurtuluş meşalesi, bugün de yolumuza ışık tutmaya devam ediyor. 19 Mayıs Atatürk’ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı vesileyle, Atamızın gençliğe yönelik sözlerini ve Yapı Kredi Yayınları’nın bu yıl 17. baskısını yapan "Gençler İçin Nutuk" kitabından alıntıları sayfalarımıza taşıyoruz.

Mustafa Kemal Atatürk’ün yoğun bir çalışma sonucunda hazırladığı ve 15-20 Ekim 1927 tarihleri arasında, Cumhuriyet Halk Fırkası’nın İkinci Büyük Kurultayı’nda, altı günde toplam 36 saat 31 dakikada okuduğu ölümsüz eseri Nutuk, işte bu sözlerle başlar. Atatürk’ün Samsun’a çıktığı 19 Mayıs 1919’dan başlayarak 1927’ye kadar olan dönemi, yani Türkiye Cumhuriyeti’nin işgalden kurtuluş ve kuruluş sürecini anlatan, dönemin en yetkili kişisinin kaleme aldığı çok değerli bir siyasi belge ve tarihi kaynaktır. Atatürk’ün Nutuk’taki anlatımına “doğum günü” saydığı 19 Mayıs ile başlaması, bu tarihin Kurtuluş Savaşı’ndaki yerinin net olarak kavranmasını sağlar. Zorlu hava şartlarında, Karadeniz’in dalgalı sularına pek de uygun olmayan 41 yaşındaki Bandırma Vapuru'yla yola çıkan ve 19 Mayıs 1919’da Samsun’a ayak basan Mustafa Kemal Atatürk, bir imparatorluktan küçücük bir eyalete dönüştürülmeye çalışılan bir devletin kaderini değiştirir ve yorgun düşmüş bir ulusu ayağa kaldırır. İşte bu yüzdendir ki 19 Mayıs 1919 tarihe, tam bağımsızlığı elde etmek için çıkılan yolda, zaferin kazanıldığı günlerin başlangıcı olarak yazılır.  

İlk adımın üzerinden 106 yıl geçti…

Türkiye Cumhuriyeti’nin tarihindeki en önemli dönüm noktalarından biri olarak kabul edilen, Türk ulusunun küllerinden yeniden doğmasını sağlayan mücadelenin ilk adımı bundan 106. yıl önce atıldı. Atatürk’ün 19 Mayıs 1919’da Samsun’da yaktığı kurtuluş mücadelesinin ilk kıvılcımı bir asrı aşkın süredir her nesilden gencin yüreğinde kararlılıkla büyüyor ve yolumuzu aydınlatmaya devam ediyor.

Atatürk’ün gençlere duyduğu güvenin ve genç fikirlere verdiği en güçlü ifadesi ise Nutuk’un sonunda yer alan Gençliğe Hitabe’de karşımıza çıkıyor. Milli Mücadele’nin ve devrimlerin hangi koşullarda yapıldığını, farklı görüşlere ve tartışmalara da dikkat çekerek, bütün açıklığıyla ortaya koyan Atatürk, büyük Nutuk’un sonunda gençliğe sesleniyor. Gençliği, kutsal bir armağan olarak bıraktığı bağımsız Cumhuriyet’i sonsuza dek korumak ve savunmakla görevlendiriyor. “Bu sözlerimle, milli hayatı son bulmuş sayılan büyük bir milletin, bağımsızlığını nasıl kazandığını ve bilimin en son ilkelerine dayanan, milli ve çağdaş bir devleti nasıl kurduğumu anlatmaya çalıştım.

Bugün ulaştığımız sonuç, yüzyıllardır çekilen milli sıkıntıların uyanışı ve bu aziz vatanın her köşesini sulayan kanların bedelidir. Bu sonucu, Türk gençliğine emanet ediyorum. Ey Türk Gençliği! Birinci vazifen, Türk istiklalini, Türk Cumhuriyetini, ilelebet, muhafaza ve müdafaa etmektir. Varlığının ve geleceğinin biricik temeli budur. Bu temel senin en kıymetli hazinendir” sözleriyle başlayan Gençliğe Hitabe ülkenin gelecek nesillerine bırakılmış manevi bir miras niteliği taşıyor.

Atatürk gençlere diyor ki!

Atatürk’ün farklı zamanlarda, farklı vesilelerle dile getirdiği gençliğe yönelik sözleri, Cumhuriyet’in değerlerini koruyacak, onu daha ileriye taşıyacak nesillere duyduğu güvenin ve inancın bir yansıması. 19 Mayıs Atatürk’ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı’nı bu yıl da aynı inanç ve coşkuyla kutlarken, Cumhuriyetimizin kurucusu  Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk’ün gençliğe duyduğu güveni ve bizlere emanet ettiği değerleri yüreğimizde hissediyor, O’nun izinde kararlılıkla yürümeye devam ediyoruz.

Gençler! Cesaretimizi kuvvetlendiren ve devam ettiren sizsiniz. Siz, almakta olduğunuz eğitim ve kültür ile insanlık meziyetinin, vatan sevgisinin, fikir özgürlüğünün en değerli simgesi olacaksınız. Ey yükselen yeni kuşak! Gelecek sizindir. Cumhuriyeti biz kurduk; onu yükseltecek ve devam ettirecek sizsiniz!

Sizler, yeni Türkiye’nin geç evlâtları, yorulsanız da beni izleyeceksiniz. Dinlenmemek üzere yürümeye karar verenler asla ve asla yorulmazlar. Türk gençliği amaca, bizim yüksek ülkümüze durmadan, yorulmadan yürüyecektir.

Sayın gençler, yaşam mücadeleden ibarettir. Bundan dolayı yaşamda yalnız iki şey vardır. Galip olmak, mağlup olmak. Size, Türk gençliğine terk edip bıraktığımız vicdanî emanet, yalnız ve daima galip olmaktır ve eminim daima galip olacaksınız. Milletin yükselme gerek ve şartları için yapılacak şeylerde, atılacak adımlarda kesinlikle tereddüt etmeyin. Milleti, o yükselme aşamasına götürmek için, dikilecek engelleri hep birlikte önleyeceğiz. Bunun için beyinlerinize, sezişlerinize, bilginize, gerekirse bileklerinize, pazılarınıza, bacaklarınıza başvuracak, fakat sonuçta ne olursa olsun kesinlikle o amaca varacağız. Bu millet, sizin gibi evlâtlarıyla lâyık olduğu olgunluk derecesini bulacaktır.

Bu memleketin gençliği, hakkımda pek büyük sevgi gösterdi. Bu kadar lâyık olduğumu bilmiyordum. Arkadaşlar! Bu memleketi ve bu milleti yüzyıllardan beri berbat edenler çoktan ölmüştür. Bütün gençlik, buna iman etmelidir. Bizim kanımız akmadıkça bunlar bir daha geri gelmeyecektir.

Milletin bağrından temiz bir kuşak yetişiyor. Bu eseri ona bırakacağım ve gözüm arkamda kalmayacak!

Gençler! Vatanın bütün ümidi ve geleceği size, genç kuşakların anlayış ve enerjisine bağlanmıştır.

Yeni Türkiye Devleti bütün Türklük karakterlerini, yani onun dinç, kararlı, erdemli etkinliklerini kendisinde toplamıştır. Gençler! Biz size geçmişten, geçmişin hurafelerinden, geçmişin olaylarından uzak bir yeni doğmuş çocuk çıkardık. Olaylardan, olayların zorunluğundan çıkan bu çocuk, sizin pek değerli katılımınızla, aydın yardımınızla çıktı. Bu çocuğu büyütüp yükseltmek bizlerden sizlere yönelir. Bu görevde başarılı olacağınıza, gördüğüm kanıtlar sayesinde pek çok kuvvetlerle iman edenlerdenim.

Gençler İçin Nutuk

Yapı Kredi Yayınları, Mustafa Kemal Atatürk’ün Milli Mücadele’yi ve Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluş tarihini birinci ağızdan anlattığı ölümsüz eseri Nutuk’u gençler için hazırlanan özel bir baskıyla sunuyor. Ana hatlarıyla günümüz Türkçesine aktarılan, Cumhuriyet tarihinin bu en önemli metni, Cumhuriyet’in erdemlerine sahip çıkmak isteyen gençler için başucu kitabı niteliği taşıyor. Yapı Kredi Yayınları’nın 2018 yılında okurlarla buluşturduğu, Gençler İçin Nutuk bu yılın mart ayında 17. baskısını yaptı. Yapı Kredi Yayınları Nutuk’un iki yıllık bir çalışma sonunda 1927 baskısından Latin harflerine aktarılarak yayımlanan versiyonunun yanı sıra; ana hatları ve kritik detaylarıyla rahatça okunabilmesi için akıcı bir anlatıma kavuşturulan versiyonunu da okuyucularla buluşturuyor.