Bilim kurgu filmlerinde izlediğimiz hayal ürünü birçok teknolojinin gerçekleştiğini görmek ya da gelecekte gerçekleşeceğini bilmek herkesi heyecanlandırıyor. Günümüzde hızına yetişemediğimiz teknolojinin ileride hangi olanaklarını sağlayacağını herkes merak ediyor. Bilim insanları ve fütüristler şaşırtıcı öngörülerle bizleri nelerin beklediğini anlatıyor. İşte, onların tahminlerine göre geleceğe yön verecek teknolojiler...
Teknolojideki hızlı ilerleme akıllara sık sık şu soruyu getiriyor: “Peki, gelecekte neler olacak?” Sanal dünya, yapay zekâ, robot teknolojisi, sağlık alanındaki gelişmeler, hizmet sektöründeki yenilikler, üretim, beslenme, uzay teknolojileri gibi birçok alanda gelecekte karşımıza çıkacak teknolojiler büyük merak konusu. Gelecek tahmincileri yakın ve uzak tarihlerde insanlığı bekleyen gelişmelere dair öngörülerde bulunurken birçok alanı birbirinden artık ayıramıyor. Çünkü eskiden birbirleriyle uzak olan alanlar artık teknolojiyle çok yakınlaştı. Örneğin sağlık alanındaki gelişmelerde yapay zekâ ve robot teknolojilerinin büyük payı var. Başta bilim insanları olmak üzere uzmanlar gelecekte bizi teknolojik olarak nelerin beklediğinden bahsederken, aslında dünyanın bir bütün olarak nasıl değişeceğini anlatıyorlar.
Sanal dünya gerçeğinden ayırt edilemeyecek
Uzmanlara göre gelecekte dünyaya yön verecek teknolojilerin neredeyse tamamı yapay zekâ tabanlı olacak. Yapay zekâ dünyayı saran teknolojik bir çatı haline gelecek. Neredeyse her teknolojinin altından yapay zekâ çıkacak.
Yapay zekâ tüm gerçeklik algımızı kökünden değiştirmeye hazırlanıyor. Metaverse ile temelleri atıldığı iddia edilen yeni gelecekte gerçeğinden ayırt edilemeyecek mekânlar, görseller hatta insan profilleri yaratılacak. Bazılarına göre internet kavramının yerini metaverse alacak. Yapay zekânın gerçek bir insanı tanıması için onun yüzünü görmeye ihtiyacı olmayacak. Kalp atış ritminden, duyu organlarından cildine uzanan birçok parametre ile birlikte bir insanı tam olarak tespit edebilme yeteneği mümkün hale gelecek.
Metaverse dünyasında yapay zekânın yarattığı kimlikler dolaşacak. Fiziksel ve dijital dünyalar arasında köprü kuran teknolojiler gelişmeye devam ederken, sanal gerçeklik gözlükleri geliştikçe ve kitlesel olarak benimsendikçe sanal evrende koku alma, dokunma gibi farklı duyuları harekete geçirmeye yönelik teknolojiler yükselişe geçecek. Ayrıca yapay zekâ, bizi yani gerçek insanları biyometrik verilerimizden tanımanın yanında, duygularımızı da gerçek zamanlı olarak algılama ve taklit etme yeteneğine sahip olacak.
Telefon şarj eden pantolon, canlı beton hayatımıza girecek
Gelecekte bir cismi görmek için göze gerek kalmayacak. Bilim insanları görüntüyü doğrudan beyne verecek tüm göz sorunlarını çözecek teknolojiler üstünde çalışıyor. Nano-lif teknolojisi giysi gardıroplarımızı tamamen değiştirecek gibi görünüyor. Örneğin nanogümüş parçacıkları sayesinde bakterileri öldürüp, ter kokusunun oluşmasına izin vermeyen elbiseleri çok yakında giyebiliriz. Aylarca su içinde kalıp ıslanmayan giysilerimiz ile dolaplarımızı süsleyebiliriz. Ses, kan dolaşımı ve hareketlerimizden enerji üretip cebimizdeki telefonu şarj eden pantolonlar da yolda.
Malzeme bilimi ise kendi kendini iyileştiren canlı betonları üretme peşinde. Aslında bu tarz bir beton bilim insanları tarafından kum, jel ve bakterilerden üretildi. Kendi kendini yenilemesinin yanı sıra, canlı beton iddiaya göre, klasik betona göre çok daha çevre dostu olacak.
Yapay etler market raflarında geniş yer edinecek, yazıcıdan çıkan organlar yaşamı uzatacak
Gelecekte dünyayı bekleyen global bir sorun, birçok uzmana göre gıda kıtlığı. Bu sorun ileride sentetik biyoloji ile çözülecek. Son yıllarda çok büyük bir ilerleme kaydeden bu teknoloji ile hayvan hücreleri kullanılarak üretilen yapay etler günlük beslenmenin bir parçası olacak. Görünüş ve tat olarak doğal etlerden hiçbir farkı olmayan bu etler hayvanlarda kullanılan antibiyotikten arındırılmış, hormonsuz ve kolestrol kontrolü yapılmış olacak. Gelecekte market raflarının büyük bir bölümünün yapay kırmızı ve beyaz etlerle dolduğunu göreceğiz. Aynı şekilde yumurta ve süt de yapay şekilde kontrollü bir biçimde üretilerek mutfaklarımızın vazgeçilmezi olacak.
Gelecek teknolojilerinin en önemli ayaklarından biri olan sentetik biyolojinin organ nakli konusunda büyük bir devrim yaratması bekleniyor. İlerde mekanik kalplerin, üç boyutlu yazıcıdan alınan organların hastalara nakledilmesi artık hayal değil. Önümüzdeki yıllarda tamamen mekanik, yarı mekanik, ya da tamamı laboratuvarda geliştirilmiş biyolojik organlar hasta organlarımızın yerini alabilir. Hatta robotik kalplerde elde edilen başarı devam ederse, kalbin atış hızının bilgisayarla artırıp yavaşlatılabileceğini, spor performansımızın, uyku kalitemizin geliştirilip, kalp krizinin tarihe karışacağını iddia edenler var. Çok sayıda görme engelini çözmeyi hedefleyen biyonik gözler sayesinde ise bu teknolojinin ayak sesleri şimdiden duyuluyor.
Yüzen şehirlerde yaşam başlayacak, otonom araçlar yükselecek
Sağlığın yanı sıra, geleceğin teknolojilerinin başa çıkmaya çalıştığı sorunlardan birisi de küresel ısınma olacak. Gezegenimizin sıcaklığı artmaya devam ediyor. Bu, kutuplardaki buzulların erimesine, Hollanda ve benzeri ülkelerin büyük bir kıyı kesiminin tamamen sular altında kalmasına neden olabilir. Bu ihtimal nedeniyle uzun süredir "yüzen şehirler" projesi üzerinde çalışılıyor. Gelecek bilimciler yüzen şehirlerin ihtiyaca göre birleşebileceğini ve yeniden birbirinden ayrılabilir olacağını öngörüyor. Yüzen şehirler projelerinin arkasındaki tek gerekçe ise suların yükselmesi değil, aynı zamanda gelişen teknoloji sayesinde okyanusların daha yaşanabilir hale gelmesi olarak değerlendiriliyor.
Bugüne kadar çeşitli örnekleri üretilen ve yakın gelecekte daha da ilerlemesi beklenen bir diğer teknolojik gelişme ise otonom yani sürücüsüz araçlar. Bugüne dek birçok firma tarafından milyar dolarlar harcanan çalışmalar artık son aşamalarına yaklaştı. Otonom araçların yaygınlaşması ise hayatımızı kökten değiştirecek. Bu sayede gideceğimiz yere yorulmadan gidebileceğimiz gibi birçok firma da ürün dağıtımlarını şoförsüz olarak gerçekleştirebilecek.
Teknoloji giyilir hale gelecek, sağlığa destek sağlayacak
Giyilebilir teknolojilerin yaygınlaşması, hayatımızda köklü değişiklikler yaratmaya aday. Günümüzde bile birçoğumuz nabzımızı ölçen bileklikler, saatler kullanıyoruz. Gelecekte bu teknoloji giydiğimiz kumaşlara entegre edilecek. Kumaşa yerleştirilen elektro-kardiograf, kalp atışlarını doğru şekilde ölçecek, bluetooth aracılığıyla bilgileri bir merkeze aktaracak. Orada algoritmalar veriyi işlerken düzensiz kalp atışı tespit ederse kişiye acil olarak müdahale edilebilecek. Bu teknoloji sadece spor yapanlar için değil kalp krizi riski taşıyan hastalar için de çok faydalı olacak. Herhangi bir sağlık sorununda ambulans çağıran saatler, kan tahlili yapabilen bileklikler vazgeçilmezlerimizden olacak. Tişörtlerimize yerleştirilecek çipler nabız, tansiyon, vücut sıcaklığı ve kan değerlerimizi izleyip saklayacak, hastalıkların erken teşhisini sağlayacak.
Şimdilik hayal gibi gözükse de bilim insanları vücutlarımıza yerleştirilebilecek çipler üzerine de çalışıyor. Etik tereddütler olsa da bu çipler ile anında dil öğrenmek, istenen bir bilgiye hızla ulaşmak olasılıklar arasında. Bunun dışında yakın gelecekte kullanacağımız çipler ile kredi kartı bilgilerimiz, kimliğimiz, tüm sağlık raporlarımız pirinç tanesinden küçük boyutlarda bir depoda saklanacak. Böylece sağlık geçmişi hep üzerimizde olacak, ödemelerimizi bile bu çiple yapacağız.
Telefonlar kablodan tamamen kurtulacak
Cep telefonları gelecekte sıra dışı tasarımlarda üretilecek ve kabloya ihtiyaç duymadan şarj edilebilecek. Hatta bataryaları bitkilerin yaptığı fotosentezden elde edilen enerji ile doldurma konusundaki çalışmaların başarısı sayesinde kablo ile şarj etme tamamen tarih olabilir. Ekranların katlanabilir özellikte olması ve telefon ekranlarının herhangi bir yüzeye yansıtılması gibi özellikler de beklenen diğer gelişmeler. Bu son özellik sayesinde telefon ekranının cilde, duvara ya da herhangi bir yüzeye yansıtılabilmesi hedefleniyor.