Havacılıkta sıfır karbona ulaşmanın yol haritası

Dünyanın sürdürülebilirliği ve endüstrilerin çevreye verdiği zararı en aza indirme çalışmaları doğrultusunda en önemli konulardan birisi de karbon salımı. Her endüstri karbon salımını azaltma konusunda kendi önlemlerini almaya çalışırken, son hamle havacılık endüstrisinden geldi. Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (IATA), havacılığın 2050 yılına kadar net sıfır karbon emisyonuna ulaşması için kritik eylemlerin detaylandırılmasını amaçlayan bir dizi yol haritası açıkladı. Bu yol haritaları net sıfır hedefine giden yolda uçak teknolojisi, enerji altyapısı, operasyonlar, finans ve politika konularını ele alıyor
.
Yol haritaları oluşturulurken, University College London'daki Hava Taşımacılığı Sistemleri Laboratuvarı tarafından sağlanan bir modelleme aracı kullanıldı. Bu modelleme ile her bir teknoloji için emisyon azaltımları hesaplandı ve detaylı bir inceleme gerçekleştirildi.
 
Buna göre her bir yol haritasının öne çıkan özellikleri şöyle sıralandı:

- Uçak Teknolojisi: Daha verimli uçak ve motorların geliştirilmesi. Özellikle önemli olan, %100 SAF (Sürdürülebilir Havacılık Yakıtı -Sustainable Aviation Fuel), hidrojen veya batarya ile çalışan uçakları mümkün kılmak için gereken adımlar. Tüm geliştirme kilometre taşları, ilan edilen yatırım ve demonstrasyon programları ile destekleniyor. Ayrıca yeni motorlar, aerodinamik, uçak yapıları ve uçuş sistemleri de yer alıyor.
 
- Enerji ve Yeni Yakıtlar Altyapısı: SAF veya hidrojenle çalışan uçakların kullanımını kolaylaştırmak için ihtiyaç duyulan yakıtlar ve havaalanlarının yukarısındaki yeni enerji taşıyıcı altyapısına odaklanılıyor. Yenilenebilir enerji, havacılık sektörünün enerji talebinin karşılanmasında hayati bir rol oynuyor ve yol haritası, gerekli altyapı gelişmelerini sağlamak için kilometre taşlarını özetliyor.
 
- Operasyonlar: Mevcut uçakların işletilme şeklini iyileştirerek emisyonları azaltma ve enerji verimliliğini artırma fırsatları. Otomasyon, büyük veri yönetimi ve yeni teknolojilerin entegrasyonu, hava trafik yönetiminin optimize edilmesi ve hava taşımacılığı sisteminin genel verimliliğinin artırılması için kilit unsurlar.
 
- Politika: Havacılık sektörünün net sıfır geleceğe geçişi için teşvik ve destek sağlamak üzere küresel olarak uyumlu stratejik politikalara duyulan ihtiyaç. Diğer tüm başarılı enerji geçişlerinde olduğu gibi, dekarbonizasyon hedeflerine ulaşmak için gerekli çerçevenin oluşturulmasında hükümetler ve sektör paydaşları arasındaki işbirliği çok önemli.
 
- Finansman: 2050 yılına kadar havacılığın net sıfıra ulaşması için gereken kümülatif 5 trilyon doların nasıl finanse edileceği. Buna teknolojik ilerlemeler, altyapı geliştirmeleri ve operasyonel iyileştirmeler de dahil.
 
SAF üretimini artırmaya yönelik zorluklar, bu yol haritalarının önemini iyi bir şekilde ortaya koyuyor. Kullanıma hazır bir çözüm olarak SAF'ın 2050 yılına kadar net sıfıra ulaşmak için gereken karbon azaltımının yaklaşık %62'sini sağlaması bekleniyor. Ancak SAF'ın gelecekteki uçak filosuyla tamamen uygulanabilir olması beklense de, bu yol haritalarının kritik önem taşıdığı politika, uçak teknolojisi, enerji altyapısı, finansman ve operasyonlar konusunda hala önemli karşılıklı bağımlılıkları var.

Tüm paydaşların elini taşın altına koyması gerekiyor

IATA Sürdürülebilirlik Kıdemli Başkan Yardımcısı ve Baş Ekonomisti Marie Owens Thomsen'a göre, bu yol haritaları tüm paydaşların çabalarını nereye odaklamaları gerektiğini gösteriyor. Bu noktada kesin olan iki şey var: 2050 yılına kadar net sıfır karbon emisyonuna ulaşılması gerekiyor ve bu yol haritalarında özetlenen hedefe ulaşmak için atılacak adımlar, sektörün uzmanlığı arttıkça gelişecek. Thomsen, "Doğru politika teşvikleri ve cesur yatırımlar olmadan, teknolojilerin ve yeniliklerin birçoğu büyük ölçekte gerçekleşmeyecektir. Her şey birbiriyle bağlantılı ve bu nedenle tüm paralel unsurları birbirine bağlamak ve hükümetler de dahil olmak üzere paydaşlarımıza gerçekleşmesi gereken her şeyi eksiksiz bir şekilde anlamalarını sağlamak için beş yol haritamız var" diyor.

IATA Genel Direktörü Willie Walsh ise açıklanan yol haritalarının, 2050 yılına kadar net sıfıra geçişi hızlandırmak için gerekli kilit adımların ilk ayrıntılı değerlendirmesi olduğuna işaret ediyor. Walsh, "Yol haritalarının sadece havayolları için olmadığını vurgulamalıyım. Hükümetler, tedarikçiler ve finansörler havacılığın dekarbonizasyon yolculuğunda seyirci olamazlar. Onların da bu oyunda payları var. Yol haritaları, havacılığın bu temel dönüşümünü net sıfır dünyaya uygun politikalar ve ürünlerle başarıya ulaştırmak için gereken araçları sağlamak üzere havacılığın tüm paydaşlarına yönelik bir eylem çağrısıdır." ifadelerini kullanıyor.