26 Ocak 2023

Elon Musk öneriyor: Kütüphanenizde bulunması gereken 5 kitap 

Tesla ve SpaceX gibi büyük projelerin yaratıcısı, günümüzün en çok konuşulan isimlerinden Elon Musk, başarılı girişimciliğin sırrının kitaplarda saklı olduğunu söylüyor. Peki hangi kitaplar Musk’ı böylesine etkilemiş? Gelin onlara birlikte bakalım.

Elon Musk başarılı bir girişimci olmasını bol bol kitap okumasına ve bu sayede hayal gücünü zenginleştirmesine bağlıyor. Öyle ki bir röportajında kendisine sorulan “roket yapmayı nasıl öğrendiniz?” sorusuna “kitap okuyarak” cevabını veriyor. Çocukken arkadaş edindiği kitap kahramanları ve başarılı girişimcilerin hayatını anlatan hikayeler Musk’ın vizyonunu genişletmesine yardımcı olmuş. Onu bu denli derinden etkileyen kitapları da merak ediyoruz haliyle. O halde hazırsanız, Musk’ın kütüphanesinde ufak bir gezintiye çıkıyoruz. 

1 - Yüzüklerin Efendisi  - J.R.R Tolkien
1937 yılında çocuklar için Hobbit hikayesinin devamı olarak yazılan ve simgesel anlamlarla yüklü bir yüzük etrafında şekillenen “Yüzüklerin Efendisi” beklenmedik bir biçimde tüm dünyayı etkisi altına alarak 20. yy’ın en çok okunan kitapları arasına giriyor. Bilinmeyen bir dünyanın kapılarını aralayan ve hayal gücünün sınırlarını zorlayan bu kitap, beyaz perdenin de dikkatini çekiyor ve uzun yıllar boyunca yankıları sürmeye devam ediyor. Peki herkesi böylesine etkisi altına alan bu kitap Musk’ın hayatına nasıl sirayet ediyor? Elon Musk, her ne kadar şimdilerde tüm dünyanın adını ezbere bildiği biri olsa da, çocukluk döneminde çok fazla arkadaşa sahip olmadığından oyun oynamak yerine bol bol kitap okuduğunu dile getiriyor. Bu dönemde elinden düşürmediği kitaplar arasında bilim kurgu ve fantezi türlerinin ağırlık olduğunu dile getiriyor. 

Musk’ın ufkunu açan ve hayatını şekillendiren kitaplardan biri olan Yüzüklerin Efendisi’nde anlatılanların onu hangi anlamda etkilediğini bilmiyoruz. Okuduğu kitaplarda yer alan kahramanların her zaman dünyayı kurtarmak gibi bir derdi olduğunu dile getiren Musk, belki gerçek hayatta da bu misyonu kendisi üstleniyor. 

2 - Otostopçunun Galaksi Rehberi - Douglas Adams
İngiliz yazar Douglas Adams tarafından kaleme alınan Otostopçunun Galaksi Rehberi, bugün de her yaştan insanın favori kitapları arasında gösterilmeye devam ediyor. Mizahi bilimkurgu serisi olan Otostopçunun Galaksi Rehberi, ilk olarak 1978 yılında BBC’de bir radyo programında yayınlanıyor ve gördüğü ilgi onu sahne gösterisi, televizyon dizisi, çizgi roman ve kitap gibi farklı formatlara taşıyor. Kitabın mizahi de olsa geniş bir hayalgücü taşıyan yapısıyla şu ana kadar yapılması imkansız yenilikleri hayata geçiren Elon Musk’ı etkilendiğini söylemek mümkün.

Musk’ı etkisi altına alan en önemli kısım, her şeyin cevabının 42 olarak sonuçlanması ancak sorunun ne olduğunun asla bilinememesi. Bu gizem Musk’ın bakış açısına soru sorabilmenin de ayrı bir yetenek olduğu fikrini kazandırmış. İstediğiniz cevabı almak için soruyu doğru bir şekilde kurgulamanın ne denli önemli olduğunun altını çizen Musk; bunun için gerekli olan şeyin ise evreni daha iyi tanımak olduğunu dile getiriyor. SpaceX gibi dünyada ses getiren ve geliştirdiği birden fazla kullanımlık roketlerle bilim dünyasının altını üstüne getiren Musk, öyle görünüyor ki evrenden istediği cevapları almak için doğru sorunun nasıl sorulacağını keşfetmiş durumda. 

3 - Einstein, Yaşamı ve Evreni  - Walter Isaacson
Elon Musk’ın sadece bilim kurgu ve fantastik kitapları okuyarak yolunu çizmemiş. O, kendisinden önce dünyanın gidişatını değiştiren, büyüdüğü çevreden kendi imkanlarıyla sıyrılan kişilerin hayat hikayelerine de meraklı. Bunlardan biri de Albert Einstein.

Einstein’in içerisine doğduğu ailenin sınırlarına ve ona sunduğu imkanlara bağlı kalmadan, zekası ve azmiyle tüm dünyanın tanıdığı biri olma hikayesinin anlatıldığı bu kitap, Musk’ın kütüphanesinde yer alanlardan. Einstein’ın felsefeye ve bilime duyduğu merakın yanı sıra sahip olduğu sorgulayıcı düşünce yapısı Musk’ı derinden etkilemiş.  Kendisine bu bağlamda örnek aldığı dehanın bilinmeyen yönlerini anlatan kitabın, Elon Musk’a kendi imkanlarıyla ve kıvrak zekasıyla başardıkları konusunda ilham olduğu görülüyor. 

4 - Süper Zeka: Yapay Zeka Uygulamaları, Tehlikeler ve Stratejiler - Nick Bostrom
Yapay zekanın günümüzde giderek önemli bir yer kaplamaya başladı. Bu durum iş yapış biçimlerinde ve günlük hayatta birtakım kolaylıklar sunsa da gelecekte insanlık için bir tehdit oluşturacağını düşünenler de var. Bu görüşü destekleyenlerden biri de Elon Musk. Bunda elbette Nick Bostrom tarafından kaleme alınan “Süper Zeka: Yapay Zeka Uygulamaları, Tehlikeler ve Stratejiler” isimli  kitabın etkisi olabileceğini söylemek mümkün. Kitap, adından da anlaşılacağı üzere yapay zekanın getirilerini, insan zekasından daha üstün hale gelmesi durumunda ortaya çıkabilecek varoluşsal sorunları ve daha pek çok başlığı derinlemesine ele alıyor. Günlük hayatın bir parçası haline gelen yüz tanıma sistemleri, sanal asistanlar, akıllı ev hizmetleri, insansız araçlar vb gelişmelere bakıldığında yapay zekanın kullanım alanını ilerleyen zaman içerisinde giderek daha da genişleteceğini söylemek mümkün. İnsanı diğer canlılardan üstün kılan düşünme yeteneğinin günün birinde yapay zeka tarafından alt edilmesi de ihtimaller arasında. Günümüzde bizlere kolaylık sağlayan, insan eliyle üretilen bu teknolojinin zaman içerisinde meydana getireceği problemleri anlayabilmek ve bunların önünü alacak stratejilerin neler olabileceğini kavrayabilmek Musk’ın doğrudan ilgilendiği konular. Bostrom’un kitabı tam da bu konuları tartışıyor. 

5 - Sıfırdan Bire - Peter Thiel
Elon Musk girişimleriyle bugün kendisine rakip tanımıyor. Oysa internetten güvenli bir şekilde alışveriş yapılmasını sağlayan PayPal’in kurucusu Peter Thiel bir zamanlar kendisine en yakın rakiplerden biriydi. Thiel 1998’de kurduğu PayPal ile yarışa bir adım önde başlasa da, Musk şu anda dünyanın en başarılı girişimcisi olarak biliniyor. Elon Musk’ın bugün zirvede tek başına oturmasının en önemli nedenlerinden birisi, kendisinden önce harekete geçenlere alt edilecek rakipler olarak değil; yaklaşımlarındaki farkın anlaşılması gereken kişiler olarak bakışından kaynaklanıyor. Yola erken çıkanlardan Peter Thiel “Sıfırdan Bire” isimli kitabıyla Musk dahil pek çok girişimciye bu konuda büyük bir rehberlik hizmeti sunuyor.  Var olan fikirlerin hayata nasıl geçirileceği ve başarılı bir şirket olma yolunda hangi adımların atılması gerektiğine dair çözüm yolları sunan kitaptan Elon Musk’ın da oldukça etkilenmiş olduğu görülüyor.